Lider Biznesu 8/2022

48 POZIOM WYŻEJ Skutki coraz częściej występującej suszy są widoczne nie tylko w rolnictwie, ale też w ogrodach, parkach czy nawet lasach. Czas już teraz szukać rozwią - zań tego problemu, np. dobierać takie rośliny, które poradzą sobie z długimi okresami bez opadów. Jakie zatem gatunki warto mieć w ogrodzie odpor - nym na suszę? Opowie o nich Andrzej Kujawa – szkółkarz, właściciel szkółki „Bąblin”, pasjonat, obserwator przyrody, autor książki „Krzewy liściaste na suche czasy”, która ukazała się nakładem wydawnictwa Plantpress sp. z o.o. TEKST: Ilona Stelmasiewicz ZDJĘCIA: Andrzej Kujawa Ogród może być odporny na suszę Problem suszy najczęściej poruszany jest w aspekcie upraw rolniczych. Czy właściciele ogrodów, zarządcy terenów zieleni oraz osoby decyzyjne w centrach ogrod- niczych powinni się już także zastanowić nad tymi reper- kusjami zmian warunków pogodowych? Andrzej Kujawa: Oczywiście, wszyscy posiadacze ogro- dów czy zarządcy zieleni powinni spojrzeć w przyszłość, brać pod uwagę powtarzające się susze i uwzględnić to w swoich planach nasadzeń. Jak na razie priorytetem dla właścicieli ogrodów przydomowych jest dekoracyjność krzewów, zakładają bowiem nieograniczony dostęp do wody. To będzie się jednak zmieniać. Inaczej sprawa przedstawia się na terenach zieleni publicznej, gdzie założeniem jest ograniczone pod- lewanie lub brak nawodnienia i profesjonalni wyko- nawcy oraz projektanci wprowadzają częściej krzewy odporne na suszę. Widać coraz więcej wizjonerskich terenów zieleni, gdzie troska o zasoby wody jest prio- rytetem. Osoby decyzyjne w sklepach i centrach ogrodniczych kierują się oczywiście biznesem– i słusznie. Największy popyt jest na ładne krzewy z kwiatami, dobrze wyglą- dające i modne. Jednak i handlowcy powinni już myśleć o dziale: „Rośliny wytrzymałe na długą suszę”. Na razie tego typu baner podkreślający tę cechę odporności to rzadkość w centrach ogrodniczych. Pytania o takie krzewy będą się pojawiać i nawet te gorzej wygląda- jące na etapie sadzonki, np. śnieguliczka biała ( Sympho - ricarpos albus ), szeferdia srebrzysta ( Shepherdia argen - tea ), oliwnik ( Elaeagnus ) czy też mniej dekoracyjne, ale wyjątkowo wytrzymałe, m.in. słonisz srebrzysty ( Hali - modendron halodendron ), zadrzewnia ( Diervilla ), śliwa tarnina ( Prunus spinosa ), będą zdobywać swych sympa- tyków, którym nieustanna troska wodna o krzewy nie w głowie. Wraz z kolejnymi suszami, ale i rozpowszech- nianą informacją i wiedzą o tych krzewach, będzie pojawiać się na nie popyt. W jaki sposób rośliny przystosowują się do trudnych warunków bytowania? Jak rozpoznać te odporne na dłu- gotrwałe niedobory wody? A.K.: Rośliny mają czas i na przestrzeni milionów lat na drodze ewolucji wytworzyły sobie organizmy zdolne do bytowania w miejscach o ograniczonych opadach. Przy- roda jest dla nas najlepszym nauczycielem, a podpatry- wanie jej może wiele podpowiedzieć. Mówię tu zarówno o tych występujących w naturze, jak i tych, które zostały posadzone ręką człowieka. Rosnące na uboczu, w pełnym słońcu, na mało zasobnej glebie leszczyny pospolite ( Cory - lus avellana ), pomimo trzymiesięcznej suszy, zachowują turgor w liściach i naturalną budowę, pomimo że rosnące obok trawy i byliny zbrązowiały i wyschły, wskazują nam wyraźnie, że są do takich skrajnie trudnych warunków przystosowane rozbudowanym systemem korzeniowym. Innym przykładem mogą być irgi ( Cotoneaster ), oliw- niki czy amorfy ( Amorpha ), które jako jedne z nielicz- nych, posadzone przed laty na nasypach, pozbawione pielęgnacji, jednak rosną, corocznie kwitną i owocują. To wyraźna wskazówka od przyrody dla nas. Większość krzewów o popielatoniebieskich liściach, w tym rokitnik Andrzej Kujawa