2/2024 109 H&B HODOWLA typ. Tutaj sędzia lub sam hodowca powinni ocenić, czy źrebię prezentuje pożądany, nowoczesny typ sportowy oraz odpowiedni typ płciowy. Doświadczeni sędziowie w swoich ocenach podkreślają, że ocena źrebięcia na czempionacie dotyczy „tu i teraz” i zależy od wielu czynników, takich jak wiek, kondycja, pielęgnacja źrebięcia i jego dyspozycja dnia. Ta ostatnia zależy m.in. od wieku źrebięcia i panującej w danym dniu pogody oraz podróży, jaką źrebię odbyło i czy miało szansę po niej odpocząć. Ocena źrebiąt jest również bardzo dobrym sposobem na wstępną ocenę przydatności hodowlanej młodych ogierów i klaczy matek. Niestety, ocena przydatności wierzchowej źrebiąt jest praktycznie niemożliwa. Nie wiemy, czy źrebię będzie dotknięte OCD, nie ocenimy, czy będzie przyjmować kiełzno i czy będzie jezdne. Ocena 2,5 i 3-letnich koni Konie dwuletnie i trzyletnie mają okazję prezentować się w czempionatach użytkowych. W tym wieku możemy więc z większą dozą pewności ocenić ich talent skokowy czy ujeżdżeniowy. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że np. w przypadku koni skokowych znane są ogiery, których potomstwo dobrze skacze luzem i odwrotnie, niespecjalnie sobie z takimi zadaniami radzą, bo np. są końmi późno dojrzewającymi. Upraszczając: trzyletnie ogiery mają możliwość ubiegania się o licencję hodowlaną, a klacze w tym samym wieku mogą być poddawane pierwszym próbom dzielności. W tym pierwszym przypadku konie w dalszym ciągu nie są oceniane pod siodłem, a więc ocena wciąż pozostaje niepełna. Oceny jezdności i chęci współpracy w przypadku ogierów dokonuje się dopiero w trakcie próby dzielności. Dla części ksiąg stadnych zaliczenie takiej próby jest konieczne, by ogier uzyskał prawo do krycia klaczy. Część organizacji zezwala na wykorzystanie hodowlane ogierów jedynie na podstawie prezentacji luzem, inne przyznają takim ogierom licencje czasowe. Ocena użytkowa dostarcza hodowcy bezcennych informacji i powinna być nieodłącznym punktem w każdym programie hodowli koni sportowych, powołanych do życia po to, by pracować czy to pod siodłem, czy w zaprzęgu. Na klaczach sprawdzonych w sporcie wyrosły najpotężniejsze rodziny żeńskie europejskiej hodowli skokowej, na przykład holsztyński Stamm 104A czy belgijska rodzina Qerly Chin. Ocena młodych koni w sporcie Ocena w sporcie, na zawodach dla młodych koni, to pierwsza okazja, by móc przyjrzeć się również temu, jak koń zachowuje się w warunkach „bojowych”. Tutaj w pełni widzimy nie tylko jego talent sportowy w postaci jakości ruchu czy techniki skoku, ale również odporność psychiczną, jezdność czy chęć do pracy z człowiekiem. W treningu możemy również ocenić zdrowotność danego konia, to, jak znosi obciążenia, niezależnie od tego, jakie miał wyjściowe badania. Parkur, kros czy czworobok skutecznie weryfikują również chęć do pracy oraz odwagę wierzchowca. Ze względu na to, jak długo konie dojrzewają, faktyczną przydatność do tzw. dużego sportu jesteśmy w stanie ocenić dopiero w wieku 7 czy 8 lat. Ocenić, ale nie skreślać W ocenie młodych koni ważne są jeszcze trzy kwestie. Po pierwsze, hodując konie, powinniśmy znać wady, które bezwzględnie dyskwalifikują konia w rozumieniu hodowlanym. Są to takie problemy jak wady zgryzu, ślepota, dychawica świszcząca i znaczna asymetria kopyt (jedno płaskie, drugie sztorcowe). Po drugie, należy mieć na względzie zdrowie koni używanych w hodowli, tak by owoce ich kojarzeń miały szansę wytrzymać sportowe obciążenia. Po trzecie, cały czas trzeba mieć świadomość, że to młode, rosnące zwierzę i zanim osiągnie wiek siedmiu czy ośmiu lat, jeszcze sto razy się zmieni. Zamiast skreślania i autorytatywnych sądów potrzeba cierpliwości i czasu. Należy mieć również świadomość, że niskie oceny na czempionatach czy licencjach ogierów nie dyskredytują ogiera jako sportowca. Co więcej, będzie miał on szansę udowodnić swoją wartość na sportowych arenach, czego przykładem są: złoty medalista IO w Rio de Janeiro 2016 og. Big Star czy wicemistrz świata 2022 Quel Homme de Hus. Oba odrzucono jako młode ogiery, a licencję hodowlaną uzyskały na podstawie wyników sportowych. Oczywiście, jak to w życiu, również w selekcji koni nie da się uniknąć błędów. W końcu oceniający są tylko ludźmi, a ocena koni to nie lada sztuka i wielkie wyzwanie. aa Hodując konie, powinniśmy znać wady, które bezwzględnie dyskwalifikują konia w rozumieniu hodowlanym. Są to takie problemy jak wady zgryzu, ślepota, dychawica świszcząca i znaczna asymetria kopyt (jedno płaskie, drugie sztorcowe).
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz