2/2024 71 H&B ZDROWIE czucia, że dopiero gdy będą idealni, będą perfekcyjnie jeździć, to będą przez innych akceptowani, lubiani czy kochani. A przecież ten perfekcyjny obraz nigdy nie jest do osiągnięcia. Bo zawsze może być lepiej, szybciej, wyżej, precyzyjniej. Jak rozwijać samoświadomość? Wyłania się z tego dość ponury obraz, który pokazuje, że perfekcjonizm – mimo obszarów, w których może bardzo pomagać zawodnikowi w sporcie – będzie też niestety dla niego dużym obciążeniem. Co mogą zatem robić sportowcy, by lepiej funkcjonować? Pierwszym krokiem będzie rozwijanie swojej samoświadomości odnośnie do własnego perfekcjonizmu. Ważne jest rozumienie, w czym perfekcjonizm może pomagać, a gdzie będą pojawiały się trudności i problemy. Ten aspekt oczywiście dotyczy też trenerów, którzy również powinni wiedzieć, tak samo jak sami zawodnicy, „z czym się je perfekcjonizm”. Kolejnym krokiem może być próbowanie bycia „nieidealnym”. Z pełną świadomością możemy skończyć trening, nawet jeśli ostatni ciąg nie był wykonany w idealnie równym rytmie. Przejść do stępa, zsiąść z konia, sprzątnąć sprzęt i zobaczyć, co dalej będzie się działo. Takie próby bycia „nieidealnym” można praktykować też w innych obszarach swojego życia, poza sportem. Mogę spóźnić się dwie minuty na spotkanie. Mogę napisać SMS do znajomego i, mimo iż zauważę w nim jakąś literówkę, go wysłać. I znów – zobaczyć, co się stanie. Dla perfekcjonistów błąd czy nieperfekcyjne wykonanie wiążą się od razu z najczarniejszym scenariuszem. A wysyłając do znajomego SMS z literówką mogę sobie sprawdzić, czy te najczarniejsze scenariusze rzeczywiście się spełnią, czy może obawy z nimi związane są tylko w mojej głowie. Dodatkowo zawodnik, oczywiście jeśli ma taką możliwość i ma na to wpływ, może starać się tak dobierać sobie środowisko, w którym funkcjonuje (za młodszych sportowców mogą to robić rodzice) – czyli trenerów, luzaków, inne osoby wokół sportowca – by mieć poczucie, że jest akceptowany i rozumiany, bo przecież popełnianie błędów jest czymś normalnym, a dążenie do ideału nie jest gloryfikowane. Wskazówki dla trenera Dobrą wskazówką dla trenerów, którzy pracują z perfekcjonistycznymi zawodnikami, będzie to, by starali się budować ze swoimi podopiecznymi takie relacje oraz tworzyć wokół nich taką atmosferę, w której zawodnicy będą czuli się szanowani, lubiani i akceptowani niezależnie od postępów, wyniku czy popełnianych błędów. Żeby czuli się ważni nie tylko jako sportowcy, ale przede wszystkim jako ludzie. Żeby wiedzieli, że trener ich przyjmuje ze wszystkimi wadami i zaletami oraz że rozumie trudności, z jakimi mogą się mierzyć. Takie podejście trenera może sprawić, że nawet jeśli perfekcjonizm u danego zawodnika będzie bardzo wysoki, to jednocześnie będzie mniej obciążający i utrudniający działanie. aa Fot. AdobeStock/Dzmitry
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz